Corpus of the Chuvash language

Пӳрчӗсем ҫине ҫу тултарнӑ чӳлмексем лартса тухнӑ, ялкӑшса ҫунаҫҫӗ вӗсем: стенасем ҫинче ҫынсен пысӑк мӗлкисем вӗлтлеткелесе илеҫҫӗ, пӳрт тӑррисемпе трубасем патне ҫитиех кармашаҫҫӗ вӗсем.

под домами, унизанными плошками, и огромные тени их мелькали по стенам, досягая головою труб и крыш.

Раштав умӗнхи каҫ // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Ҫӗрте вӗсен пысӑк мӗлкисем выртаҫҫӗ.

И кинули огромную тень от себя.

II. Голова // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Йывӑҫ мӗлкисем те ӗнте тӗксӗм те ешӗл курӑк ҫинче уҫҫӑнрах курӑнаҫҫӗ.

Тень от деревьев ясно стала отделяться на темной зелени.

I. Ганна // Василий Алагер, К. Никифорова, Михаил Рубцов, Афиноген Кузьмин. Николай Гоголь. Диканька ҫывӑхӗнчи хуторти каҫсем. Вырӑсларан чӑвашла В. Алагер, К. Никифорова, М. Рубцов, А. Кузьмин куҫарнӑ. Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 254 с.

Малта ҫӳлӗ йывӑҫсемпе ҫурт-йӗрсен мӗлкисем курӑнса кайрӗҫ.

Впереди показались силуэты высоких деревьев и строений.

V // Михаил Рубцов. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; иккӗмӗш кӗнеке; вырӑсларан Михаил Рубцов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1954. — 363 с.

Анчах сад лӑпкӑ тӑрать — юр ҫинче ҫеҫкесем выртмаҫҫӗ, шултра та вӗте туратсен чӑпар мӗлкисем уҫҫӑн палӑрмалла ӳкеҫҫӗ.

Но сад стоит спокойно — на снегу не лежат лепестки, а отчетливой тенью печатается рябчатое сплетение веток и веточек.

XIV // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Сӑрт-ту умӗсенче ҫутӑсем ялкӑшаҫҫӗ: унта, пысӑк уҫланкӑра вучахсем ҫунаҫҫӗ: тӗксӗмрех ҫутӑ ҫинче е бурка тӑхӑннӑ ҫыннӑн сарлака ҫурӑмӗ, е башлык тӑхӑннӑ пуҫ, е кузов кӗтесси тата сӳсменлӗ турта мӗлкисем курӑна-курӑна каяҫҫӗ…

В предгорье светляками маячили огни — костры были разбросаны на поляне; силуэтами выступали то широченная спина бурки или голова в башлыке, то угол кузова или дышло с ярмом…

XI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Арпа туртакан хӗрарӑмсен хура мӗлкисем ӳкнипе Евсее лампӑсем улӑм силлекен хатӗрӗн ӑшӗнче ҫутатнӑ пек туйӑнать.

От женщин, выгребавших полову, ложились черные тени, и Евсею казалось, что лампы горят где-то в самом соломотрясе.

XI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Ҫеҫенхир майӗпен тӗксӗмленсе пырать, кӑнтӑрлахи тӗссем пӗтсе пыраҫҫӗ, комбайнсен, тракторсен, лавсен, улӑм куписен хура мӗлкисем вара тӗксӗммӗн курӑнма пуҫларӗҫ.

Степь постепенно уходит в темень, дневные цвета иссякают, а черные тени комбайнов, тракторов, обозов, стогов соломы посерели.

VI // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Вӗсем, симӗс маскхалат тӑхӑннӑскерсем, ҫӑмӑл та сыхлануллӑскерсем, уй-хирсемпе вӑрмансен шӑплӑхӗнче, ҫӗр пичӗ ҫинчи путӑк шӑтӑксенче, каҫхи сӗмлӗхӗн чӗтрекен мӗлкисем хушшинче кирек хӑш самантра та ҫухалса пытанма, ирӗлсе кайма хатӗрскерсем, ҫул хӗррипе умлӑн-хыҫлӑн утса пынӑ.

В зеленых маскхалатах, друг за дружкой, шли они по обочине дороги, ловкие, настороженные, готовые в любую минуту исчезнуть, раствориться в безмолвии полей и лесов, в неровностях почвы, в мерцающих тенях сумерек.

Вӗҫӗ // Иван Васильев. Эммануил Казакевич. Ҫӑлтӑр: повесть; вырӑсларан И.С. Васильев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1950. — 1622 с.

Хӗвелтухӑҫӗ, ӑна аялтан вут чӗртнӗ пек, хӗмлӗн хӗрелсе кайнӑ, ҫавӑнпа аэродром ҫийӗнчи тӑрӑхӑн сарса хунӑ тутӑр пек вӑрӑм пӗлет те, ирхи сывлӑмпа пӗрле пӗлӗтрен ӳкнӗ пек туйӑнакан йӗпе тӗтре те кӗрен тӗспе сӑрланнӑ; хӑйсен станицинче Ирина ҫакӑн пек ҫӳллӗ тӳпене те, ҫакӑн пек пӗлӗте те, ҫакӑн пек тӗтрене те нихҫан та курман; тӗтре витӗр, шурӑ кантӑк ҫинчи ӳкерчӗксем пек, пысӑк самолетсен хура мӗлкисем курӑнаҫҫӗ, Иринӑна вӗсем хула ҫывӑхӗнче ҫӗр каҫнӑ кайӑк кӗтӗвӗ пек туйӑнаҫҫӗ, вара вӑл ҫак кайӑксенчен хӑшӗ ӑна пӗлӗтсем хушшине илсе каясси ҫинчен пӑшӑрханса шутлать.

Восток был ярко-красный, точно его подожгли снизу, отчего и длинная, как раскинутая шаль, тучка над аэродромом и зыбкий туман, вместе с росой, упавшей с неба, были окрашены в розовый цвет; в своей станице Ирина никогда не видела ни такого высокого неба, ни такой тучки, ни такого тумана; сквозь туман, как рисунок на матовом стекле, выступали темные очертания больших и малых самолетов, Ирине они казались стаей птиц, зазоревавших вблизи городка, и она с тревогой думала, какая же из этих птиц унесет их за облака.

XVII // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Пӗррехинче, каҫ пулас умӗн, кун каҫа хӗрнӗ сывлӑш сивӗнме пуҫланӑ, ҫуртсемпе йывӑҫсен мӗлкисем пӗтӗм урама ӳкнӗ вӑхӑтра, Федор Лукич, туя ҫине тӗрӗнсе те кӑштах уксахласа, станицӑналла таврӑннӑ.

Однажды перед вечером, в тот самый час, когда раскаленный за день воздух начинал остывать, а от домов и деревьев через всю улицу тянулись тени, Федор Лукич, опираясь на палку и слегка похрамывая, возвращался в станицу.

XX // Александр Яндаш. Бабаевский, Семен Петрович. Ҫӗр ҫинчи ҫутӑсем: роман; вырӑсларан Исаак Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 7–514 с.

Вӑл Андрей ҫине нумайччен, куҫне илмесӗр пӑхса тӑчӗ, — унӑн хура куҫӗсенче хӗвел ҫути те, пӗлӗт сӑнарӗ те, ҫывӑхранах вӗҫсе иртсе каякан хӗрлӗ ҫулҫӑсен мӗлкисем те вӗлтлеткелесе илеҫҫӗ.

Она долго смотрела на Андрея, не отрывая взгляда, — в ее темных глазах мелькали отблески солнца, неба и пролетавшей мимо багряной листвы.

VIII // Феодосия Ишетер. Бубеннов, Михаил Семёнович. Шурӑ хурӑн: роман; пӗрремӗш кӗнеке; вырӑсларан Феодосия Ишетер куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1951. — 382 с.

Виҫ-тӑватӑ кун хушшинче партизансем уҫӑ сывлӑш кӗмен пӑчӑ ҫӗрте аран ҫунакан хунар ҫутинчен стенасемпе маччасем ҫине ӳкекен хӑйсен хуп-хура мӗлкисем пек курӑна пуҫларӗҫ.

За несколько дней люди стали такими же черными, как их собственные тени на стенах и сводах, которые освещало скупое горение фонарей, задыхавшихся в спертом, непроветренном воздухе.

Вунпӗрмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Нӳр шӑрши кӗрекен коверсем ҫинче хускалмасӑр итлесе ларакан ачасен ҫаврашка пуҫлӑ мӗлкисем курӑнаҫҫӗ.

Пахло сыростью от ковров, на которых не двигались круглоголовые тени заслушавшихся ребят.

Тӑххӑрмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Кӗскен каласан, ҫӳлте кашни сехетӗн хӑйӗн уйрӑм, паллӑ янӑравӗ, хӑйӗн ҫути, хӑйӗн мӗлкисем пурччӗ — ирхине вӑрӑм, кӑнтӑрла кӗске, каҫхине каллех тӑсӑлатчӗҫ.

Словом, наверху у каждого часа было свое особое, приметное звучание, свое освещение, свои тени: утром длинные, днем короткие, к вечеру снова вытягивавшиеся.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Володя пуҫне ҫӗклерӗ те нумайччен хыпӑнса ӳкнӗ хунар мӗлкисем вӗҫсе ҫӳрекен лутра чул мачча ҫине пӑхрӗ.

Володя поднял голову и долго смотрел на низкий свод из серого камня, по которому носились всполошенные тени от фонарей.

Пиллӗкмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Ҫуртсен, йывӑҫсен, юпасен тӗксӗм мӗлкисем уҫҫӑн палӑрса выртаҫҫӗ.

Дома, деревья, столбы отбрасывали резко очерченные тени.

Пӗрремӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Лупашкасенче тӗксӗм, шӑнса кайнӑ, ҫывӑрса тӑранайман пек курӑнакан хырсен мӗлкисем палӑраҫҫӗ.

В них отражались сосны, мрачные, как будто зазябшие и не совсем еще проспавшиеся.

Виҫҫӗмӗш сыпӑк // Тани Юн. Лев Кассиль. Кӗҫӗн ывӑл урамӗ: повесть. Тани Юн куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш АССР Государство Издательстви, 1953.

Оленин тӳпене пӑхса илчӗ, хӑй халь тухнӑ пӳрт ҫине ҫаврӑнса пӑхрӗ: унта ҫурта ҫути сӳнчӗ; вара вӑл каллех хӗрарӑмсен аяккалла каякан мӗлкисем ҫине тинкерсе пӑхма пуҫларӗ.

Оленин взглянул на небо, оглянулся на хату, из которой вышел: в ней потухла свеча, и он снова стал всматриваться в удалявшуюся тень женщин.

XXXIX // Иван Васильев, Григорий Краснов-Кӗҫӗнни. Толстой, Лев Николаевич. Казаксем: повесть; вырӑсларан И.С. Васильевпа Г.И. Краснов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 3–136 с.

Чакалкӑсем сасартӑк вӗсен ҫывӑхӗнчех уласа ярса ахӑлтатнӑ пек тата мӑкӑртатнӑ пек туйӑнать, малта, станицӑра вара, хӗрарӑмсем калаҫни, йытӑсем вӗрни илтӗнет, пӳрт мӗлкисем уҫҫӑнах палӑраҫҫӗ, хӑй ҫутисем ҫуталнӑ тата кизяк тӗтӗмӗн хӑйне уйрӑм шӑрши сӑмсана ҫитсе кӗрет.

Чакалки, казалось, подле них вдруг завывали, хохотали и плакали; а впереди, в станице, уже слышался женский говор, лай собак, ясно обозначались профили хат, светились огни и тянуло запахом, особенным запахом дыма кизяка.

XXII // Иван Васильев, Григорий Краснов-Кӗҫӗнни. Толстой, Лев Николаевич. Казаксем: повесть; вырӑсларан И.С. Васильевпа Г.И. Краснов куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1956. — 3–136 с.