Corpus of the Chuvash language

Ытти тропикҫум облаҫӗсенчен илсе килнӗ ӗмӗр симӗс йывӑҫсенчен кунта хыт тирлӗ тата ырӑ шӑршӑллӑ ҫулҫӑллӑ лавра, оливка йывӑҫӗ тата пирамида евӗрлӗ ӳсекен лӑсӑллӑ йывӑҫсем — кипариссем аван ӳсеҫҫӗ.

Особенно хорошо развиваются здесь некоторые вечнозеленые деревья, вывезенные из других подтропических областей:

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ӗмӗр симӗс ларакан ӳсентӑрансем ҫулталӑкӗпех ҫулҫӑллӑ лараҫҫӗ.

Вечнозеленые растения круглый год сохраняют листву.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Крымӑн кӑнтӑрти хӗрринче ӗмӗр симӗс ларакан ӳсентӑрансем нумай.

На южном берегу Крыма много вечнозеленых растений.

Ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫап-ҫутӑ хӗвел ҫутатать, хӗвел ҫуттипе тинӗс симӗс, кӑвак, чакӑр тӗслӗн йӑлтӑртатса выртать.

Светит яркое солнце, и под его лучами море играет зелеными, голубыми и синими красками.

Крымӑн кӑнтӑрти ҫыранӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫав паркра эпир пӳлӗмре ӳстерсе усракан ӳсентӑрансем тулта ирӗкрех ӳсеҫҫӗ: тутлӑ шӑршӑллӑ лаврӑсем, шупка-кӗрен чечеклӗ олеандрсем; тата пит пысӑк шур чечеклӗ, тӗксӗм симӗс ҫулҫӑллӑ магнолисем те ӳсеҫҫӗ.

В нем на открытом воздухе растут наши комнатные растения: душистые лавры, олеандры, усыпанные розовыми цветами; растут также темнозеленые магнолии с огромными белыми цветами.

Крымӑн кӑнтӑрти ҫыранӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пирӗн автомобиль татти-сыпписӗр симӗс уйсемпе садсем хушшипе вӗҫтерсе пырать.

Автомобиль помчался среди сплошной зелени полей и садов.

Тухӑҫлӑ ҫӗр айлӑмӗнче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫӑра сад-пахчасем, симӗс уйсем ирте-ирте юлаҫҫӗ.

Проносились мимо густые фруктовые сады, зеленые поля.

Тухӑҫлӑ ҫӗр айлӑмӗнче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫулҫисем пулӑ хуппи пек вӗтӗскерсем, ҫамрӑк симӗс турачӗсем унӑн ҫулҫӑсем вырӑнне пулаҫҫӗ.

Листья имеют форму крохотных чешуек, а молодые зеленые веточки заменяют дереву листья.

Пушӑ хирсенчи ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Каҫпа вӑл каялла таврӑнчӗ, симӗс хӑмӑш хунавӗ илсе килчӗ.

Вечером он вернулся и привез ветку свежего камыша.

Пушӑ хирпе // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Кӗске вӑхӑтлӑха типӗ ҫеҫенхирсем симӗс курӑкпа витӗнеҫҫӗ.

На короткое время сухие степи покрываются и зелеными травами.

Типӗ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Йӑлтӑркка чечексем часах тӑкӑнса пӗтрӗҫ, ҫуллахи шӑрӑх кунсем пуҫлансанах, симӗс курӑксем те типсе кайрӗҫ.

Быстро отцвели ее яркие цветы, и первые жаркие летние дни высушили зеленые травы.

Типӗ ҫеҫенхирсенче // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Физикӑлла карта ҫине пӑхӑр-ха: хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирсем йышӑнса тӑракан талкӑша пӗтӗмпе пекех симӗс тӗспе сӑрланӑ.

Посмотрите на физическую карту: пространство, которое занимают черноземные степи, окрашено большей частью в зеленый цвет.

Хура тӑпраллӑ ҫеҫенхирти ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Ҫуллахи шӑрӑх кунта ҫӑра симӗс вӑрман ҫынна хӑй патне илӗртет, ӑна сулхӑн сӗнет.

В жаркий летний день густая зелень леса манит к себе, сулит тень и прохладу.

Хутӑш вӑрманта // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Симӗс вӑрмансемпе парксем хушшинче ҫӗнӗ хуласем туса лартнӑ.

Среди зелени лесов и парков построены новые города.

Хутӑш вӑрмансен зони мӗнле улшӑннӑ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Пысӑк симӗс уй, йӗтӗн уйӗ вӗлт курӑнса юлчӗ.

Промелькнуло большое изумрудное поле льна.

Самолет ҫинчен епле курӑнать // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тайга йышӑннӑ ҫӗр талкӑшӗ ҫурри ытла карта ҫинче симӗс тӗслӗ, вӑл вырӑнта — айлӑмлӑхсем.

Большая часть пространства, которое занимает тайга, окрашена на карте в зеленый цвет — это низменности.

Тайгари ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тундра йышӑнса тӑракан ҫӗр талкӑшне пӗтӗмпе пекех симӗс тӗслӗ ӳкернӗ.

Почти все пространство, которое занимает тундра, окрашено на карте в зеленый цвет.

Тундрӑри ҫутҫанталӑк // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Тӗллӗн-тӗллӗн имшеркке ӳсентӑрансем: чӑпар лишайниксем, симӗс минтер пек курӑнакан мӑксем, шултӑра чечеклӗ лутра курӑксем — поляр мӑкӑнӗ, незабудкӑсем, шӑнкрав курӑксем шӑтса тухаҫҫӗ.

Местами выступает тощая растительность: пестрые лишайники, зеленые подушки мхов, низкорослые травы с крупными цветами — полярными маками, незабудками, колокольчиками.

Поляр утравӗсем // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Картӑн симӗс лаптӑкӗ ҫинче тӗрлӗ вырӑнсенче сарӑ паллӑсем курӑнкалаҫҫӗ.

На зеленом фоне карты в различных местах выделяются светложелтые пятна.

ССР Союзӗн ҫӗр пичӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.

Совет Союзӗ карттин чылай пайне симӗс сӑрӑпа сӑрланӑ.

Большая часть карты окрашена в зеленый цвет.

ССР Союзӗн ҫӗр пичӗ // Чӑваш кӗнеке издательстви. Географи: пуҫламӗш шкулӑн тӑваттӑмӗш класӗнче вӗренмелли кӗнеке / Л. Г. Терехова, В. Г. Эрдели; РСФСР Ҫутӗҫ халӑх комиссариачӗ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 144 с.