Шырав

Шырав ĕçĕ:

Ҫил the word is in our database.

Ҫил (тĕпĕ: ҫил) more information about the word form can be found here.

Пӗтӗм ҫӗре те, хама та лайӑх тапкӑ парасси килсе каять, илемлӗ те чӗрӗ, тӳрӗ пурӑнӑҫ тӑвассишӗн пуҫласа янӑ сак пурӑнӑҫра пӗрне-пӗри юратса кайнӑ ҫынсем праҫникре ташланӑ пек пурте — эпӗ хам та — савӑнӑҫлӑ ҫавра ҫил пек ҫавӑрӑнма пуҫлаттӑмччӗ…
И так хочется дать хороший пинок всей земле и себе самому, чтобы всё и сам я — завертелось радостным вихрем, праздничной пляской людей, влюбленных друг в друга, в эту жизнь, начатую ради другой жизни — красивой, бодрой, честной…

XX. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

— Акӑ, итлесе пӑх-ха: пирӗн вулӑсра пӗр килсӗр-ҫуртсӑр пӗччен ҫын пурӑнатчӗ, Тушка ятлӑччӗ хӑй, пит имшеркке, ниме тӑман мужикчӗ; пурӑнассине — ӑҫталла ҫил вӗрет, апла майпа пурӑнатчӗ, ни ӗҫлекен темелле мар, ни ӗҫсӗр ҫапкаланакан мар!
— Вот, погляди, послушай: жил в нашей волости бобылек один, Тушкой звали, захудящий мужичонко, пустой; жил — пером, туда-сюда, куда ветер дует, а — ни работник, ни бездельник!

XVII. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Ҫав сӑмахсем пурте ман умра пурӑнӑҫа ҫутатса парса, ун хыҫӗнче темле хурлӑхлӑ пушӑлӑх пуррине кӑтартса паратчӗҫ, ҫил чухне пӗвери шыв ҫинче вӗт ҫӳп-ҫапсем ярӑнса ҫӳренӗ пек, ҫав пушӑлӑхра вара ҫынсем: «Ҫакӑн пек чышкаланса тӑни вӑл тӗлсӗр тата пире кӳрентерет» тесе калакан ҫынсемех вӗчӗркенсе, ним тулккӑсӑр ишсе ҫӳреҫҫӗ.
Все эти речи, освещая предо мною жизнь, открывали за нею какую-то унылую пустоту, и в этой пустоте, точно соринки в воде пруда при ветре, бестолково и раздраженно плавают люди, те самые, которые говорят, что такая толкотня бессмысленна и обижает их.

XIV. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Лашу сан сехревсӗр хӑруш ӗҫсенче, Хуҫин хавалне пӗлнӗ халлӗн, Е лӑп вӑл тӑшман уххисен айӗнче, Е ҫил пек вӗҫет каллӗ-маллӗн.
Твой конь не боится опасных трудов; Он, чуя господскую волю, То смирный стоит под стрелами врагов, То мчится по бранному полю.

Пӗлӳҫӗ Олег ҫинчен хунӑ юрӑ // Митта Ваҫлейӗ. Александр Пушкин. Пӗлӳҫӗ Олег ҫинчен хывнӑ юрӑ. — Тӑван Атӑл, 1955, 1(55)№, 115–116 с.

Уйра лӑпкӑ, тӳлек пулнӑ, ҫил вӗрмен.
В поле было тихо, безветренно.

Прицепщик Терентий Петрович // Леонид Агаков. Троепольский, Г. Н. (1905-1995). Вунҫиччӗмӗш Прохор тата ыттисем: (агроном ҫырса пынисем). [Л. Я. Агаков куҫарнӑ]. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 132 с. — 109–130 с.

Тунтикун Прохор Палыч хайхи усал «ҫырӑва» района илсе каясшӑн, унта ҫил бригадирсем енчен вӗрнине кӑтартса парасшӑн, ӑна никам та пулӑшманнине, пурте кансӗрлеме ҫеҫ тӑрӑшнине ӑнлантарса парасшӑн, ҫавӑн хыҫҫӑн вара виҫҫӗшне те ӗҫрен кӑларасшӑн пулнӑ.
В понедельник утром Прохор Палыч собрался ехать в район с крамольным посланием, доказать, что ветер дует от бригадиров, разъяснить, что ему никто не помогает, а все идут на подрыв, и снять после этого всех троих сразу.

3 // Леонид Агаков. Троепольский, Г. Н. (1905-1995). Вунҫиччӗмӗш Прохор тата ыттисем: (агроном ҫырса пынисем). [Л. Я. Агаков куҫарнӑ]. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 132 с. — 41–83 с.

Вӑл ҫил ӑҫталла вӗрнине тӳрех ӑнланса илчӗ те, бригадирсене:
Он сразу понял, откуда ветер дует, и сказал бригадирам:

Ҫав вӑхӑтра ҫӑмӑл кӑна ҫил вӗрсе иртрӗ, туратсем хуллен ҫеҫ, ӳпкелешнӗ пек, чӑштӑртатса илчӗҫ…
Потянул легкий ветерок, слегка зашуршали ветви, будто жалуясь…

Гришка Хват // Леонид Агаков. Троепольский, Г. Н. (1905-1995). Вунҫиччӗмӗш Прохор тата ыттисем: (агроном ҫырса пынисем). [Л. Я. Агаков куҫарнӑ]. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 132 с. — 18–40 с.

Ҫырма тӗпӗнче тӗттӗмрех-ха, унтан шурӑрах тӗслӗ тӗтре хӑпарать; ҫырман тӑмлӑ чӑнкӑ аякки тӗттӗм те ҫара, тӗпӗпе аяккине, сӗвекреххине, тӗксӗмленсе кайнӑ курӑк тата сарӑ, хӗрлӗ ҫулҫӑллӑ ҫӑра тӗмӗсем хупласа тӑраҫҫӗ; уҫӑ ҫил ҫулҫӑсене татса илсе ҫырма тӑрӑх вӗҫтерсе тӑкать.
На дне оврага ещё сумрачно, оттуда поднимается белёсый туман; крутой глинистый бок оврага тёмен и гол, а другая сторона, более пологая, прикрыта жухлой травой, густым кустарником в жёлтых, рыжих и красных листьях; свежий ветер срывает их и мечет по оврагу.

VII. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Каҫхи вӑйсӑр ҫил кӑвак курӑк тунисене чӳхентеретчӗ: ҫывӑхри ҫырма хыҫӗнче, курӑк тунисем пекех, мещен каччисемпе хӗрӗсен тӗксӗм кӗлеткисем тапранкалатчӗҫ.
Тихий вечерний ветер качал серые былинки; за ближним оврагом тоже, как былинки, — маячили тёмные фигуры мещанских парней и девиц.

Анчах усал хӗл тӑрать, ҫӗрлесерен ҫил-тӑмансем улаҫҫӗ, маччара ҫил ҫӳрет, сивӗ хӗссе лартнипе маччари папкасем шартлатаҫҫӗ — ӑҫта тухса тарӑн?
Но стоит окаянная зима, по ночам воют вьюги, на чердаке возится ветер, трещат стропила, сжатые морозом, куда убежишь?

IV. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Манӑн клозетри бак ӑшне шыв тултарса тӑмаллаччӗ, ҫывӑрасса эпӗ кухняра, клозет алӑкне хирӗҫ параднӑй крыльцаналла тухакан алӑк ҫумӗнчерех ҫывӑраттӑм; кухняри кӑмака ҫумӗнче пуҫа вӗриччӗ, ура вӗҫне крыльцаран ҫил вӗрсе тӑратчӗ, ҫывӑрма выртнӑ чухне вара эпӗ урайне сармаллисене пурне те хам урасем ҫинелле пуҫтарса хураттӑм.
На моей обязанности лежало наливать воду в бак клозета, а спал я в кухне, против его двери и у двери на парадное крыльцо: голове было жарко от кухонной печи, в ноги дуло с крыльца; ложась спать, я собирал все половики и складывал их на ноги себе.

Анчах халь кӗркунне, урам тӑрӑх нӳрӗклӗ ҫил вӗҫтерет, ҫанталӑка нихҫан сирӗлсе пӗтми пӗлӗтсем хупласа тӑраҫҫӗ, ҫӗр пӗрӗнсе ларнӑ, пылчӑклӑ та мӗскӗнӗн курӑнать…
Но была осень, по улице летел сырой ветер, небо окутано неиссякаемыми облаками, земля сморщилась, стала грязной и несчастной…

III. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Эпир мачта тума юракан хырӑн пӑхӑр тӗслӗ вулли ҫумне сӗвенсе ларатпӑр; сывлӑша сӑмала шӑрши ҫапса лартнӑ, уйран лӑпкӑ ҫил вӗрет, шӑлансем силленеҫҫӗ; кукамай тӗксӗм аллипе курӑксем татать, мана вӑл чей курӑкӗпе, буквицӑпа, чӗкеҫ курӑкӗпе мӗнле чиртен эмеллемелли ҫинчен, упа саррин тата тусанлӑ плавдина курӑкӗн тӗлӗнмелле вӑй пурри ҫинчен каласа кӑтартать.
Сидим, прислонясь к медному стволу мачтовой сосны; воздух насыщен смолистым запахом, с поля веет тихий ветер, качаются хвощи; тёмной рукой бабушка срывает травы и рассказывает мне о целебных свойствах зверобоя, буквицы, подорожника, о таинственной силе папоротника, клейкого иван-чая, пыльной травы-плавуна.

Канса, киленсе пӑхса ларатпӑр, пурте пӗр-пӗрине ӑшшӑнтарах пӑхатпӑр; шывӗ ҫинче сивӗ ҫил вӗрет, ҫыран хӗрринче — ӑшӑ, тутлӑ шӑршӑ кӗрет!
Отдыхаем, любуемся, подобрели все друг ко другу; на реке-то сиверко, холодно, а на берегу — тепло, душисто!

Жегули тӗлне ҫитрӗмӗр те, туран пире хирӗҫ ҫил тухса карӗ — вӑйран сулӑнсах ҫитрӗмӗр, пӗр вырӑнта пат чарӑнса тӑтӑмӑр, чӳхенкелесе тӑратпӑр, ҫыран хӗррине пӑтӑ пӗҫерме тухрӑмӑр.
Дошли до Жигуля, а хватил ветер верховой в глаза нам — выбились из силушки, встали на мёртвую, закачались, — сошли на берег кашу варить.

Тӳлек те пӑтранчӑк Ока шывӗ ҫинчен тӳлек ҫил тӗлӗрнӗ пек вӗрет; сывлӑм ӳкнипе йывӑрланнӑ сарӑ тӑрӑллӑ чечексем чӳхенкелесе лараҫҫӗ, кӑвак колокольчик вӑйсӑррӑн ҫӗр ҫумнелле усӑнса аннӑ, тӗрлӗ тӗслӗ бессмертниксем сахал ҫимӗҫ тӑвакан ҫерем ҫинче типпӗн карӑнса тӑраҫҫӗ, «ҫӗрлехи хитре чечек» гвоздика хӑйӗн хӗрлӗ ҫӑлтӑрӗсене уҫать.
Тихий ветер сонно веет с тихой, мутной Оки, качаются золотые лютики, отягчённые росою, лиловые колокольчики немотно опустились к земле, разноцветные бессмертники сухо торчат на малоплодном дёрне, раскрывает алые звезды «ночная красавица» — гвоздика…

Ҫӗрӗ тӗп-тӗттӗм те нӳрӗ, юханшыв хӑвӑрттӑн юхса выртнӑ пек татти-сыпписӗр ҫил вӗрет, сивӗ хӑйӑр урасенчен яра-яра тытнӑ пек туйӑнать.
Ночь была чёрная, сырая, непрерывно дул ветер, точно река быстро текла, холодный песок хватал за ноги.

II. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Урамра манӑн хурлӑхлӑ хыпарсем илтмелле пулчӗ: Вихир — вилнӗ, Мункун умӗнхи эрнере ӑна «ҫил чирӗ пӑвса вӗлернӗ»; Хаби — хулана пурӑнма каннӑ, Язь — урасӑр пулнӑ, вӑл ҫӳремест.
На улице меня ждали печальные вести: Вяхирь помер — его на страстной неделе «ветряк задушил»; Хаби — ушёл жить в город, у Язя отнялись ноги, он не гулял.

Ҫумӑр ҫума тапратрӗ, ҫурт тӑрринчен тумла юхатчӗ, чӳречесенчен ҫил пырса шаккатчӗ Ман еннелле ҫавӑрӑнмасӑрах Саша ҫапла каларӗ:
Дождь пошёл, капало с крыши, в окна торкался ветер. Не оборачиваясь ко мне, Саша сказал:

I. // Феодосия Ишетер. Горький М. Ҫынсем патӗнче: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1941. — 256 с.

Страницăсем:

Corpus of the Chuvash language

Шырав

Шырав ĕçĕ:

Menu

Statistics