Шырав
Шырав ĕçĕ:
Сӗм авалтанах ку ҫӗр пӑлхар-чӑваш йӑхӗсем пурӑнакан вырӑн пулнӑ, ҫавӑнпа анат енчисен культуринче пӑлхар сӗмӗсем уҫӑмлӑн палӑраҫҫӗ.
Анат енчи чӑвашсен тумӗ // Геннадий Дегтярёв. Чӑваш тумӗ аваллӑхран паянлӑха = Чувашский костюм от древности до современности = The Chuvash costume from ancient to modern times / В. В. Николаев, Г. Н. Иванов - Орков, В. П. Иванов ; Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ. — Мускав ; Шупашкар ; Ӑремпур : Историпе культурологи тӗпчевӗсен К. В. Иванов ячӗллӗ фончӗ, 2002. — 400 с.
Ӑна нӳрлӗ сӗмлӗх ҫавӑрса ункӑларӗ-ҫӑтрӗ; вӑл унта ҫухалчӗ, ирӗлчӗ, сӗм тӗттӗмлӗхпе пӗрлешсех кайрӗ те уйӑх ҫапнӑ ҫын пек — аллисене малалла тӑсса куҫать, анчах тӗттӗмлӗх сӗмӗсене, йывӑҫӑн курӑни-курӑнми вуллине е ҫурт кӗтесне вичкӗннӗн уйӑрать.
V. Шӑплӑх // Алексей Леонтьев. Грин А.С. Суйласа илнисем. Виҫҫӗмӗш том. — Шупашкар, 2012. — 428 с. — 383–426 с.
Кашни кун ун ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ тум, килте мӗн кирли пурте куҫ умӗнче, халапра та каласа пӗтерес ҫук, шурӑ хут ҫине ҫырса та шӑнӑҫтарас ҫук, яланах тутлӑ апатпа чыслани, выляса кулни, лашасӑр-мӗнсӗр хитре кӳме ҫинче сӗм вӑрман тӑрӑх музыка итлесе уҫӑлса ҫӳренисем; ҫав сӗм вӑрмансем ун умӗнче ярах уҫӑлса пыраҫҫӗ, ӑна сарлака та яка ҫул парса тӑраҫҫӗ.
Кӗрен чечек // Владимир Ухли. Аксаков С.Т. Кӗрен чечек: юмах. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 34 с. — 5–34 с.
Тулта сӗм тӗттӗм, сӗм тӗттӗмлӗхре тинӗс тулхӑрать, тарса каякан пысӑк хум шавӗ кӑна илтӗнет.
IV // Степан Апаш. Ялав, 1953, 7(91)№, 25-28 стр.
Ачана ыталаса илен хумсем, янӑраса-кӗрлесе тӑракан таҫти сӗм тӗттӗмлӗхрен килсе ҫапӑнаҫҫӗ те, ҫӗнӗ хумсемпе, ҫӗнӗ сасӑсемпе ылмашӑнса, ҫав сӗм тӗттӗмлӗхех каяҫҫӗ… хӑвӑртрах, ҫӳлерех, асаплӑнрах ҫӳлелле ҫӗклеҫҫӗ ачана вӗсем, чӳхентереҫҫӗ, чӑпӑллаҫҫӗ, лӑпкаҫҫӗ…
VII // Степан Апаш. Короленко В.Г. Суккӑр музыкант: повесть. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1957. — 194 с.
Каллех сӗм тӗттӗме кӗрсе ӳкрӗмӗр; ку сӗм тӗттӗме нимӗнпе сирсе яма та шанӑҫ ҫук.Наступила снова непроглядная тьма; нельзя было и надеяться рассеять этот непроницаемый мрак.
XLI сыпӑк // Куҫма Чулкаҫ. Жюль Верн. Ҫӗр варрине анса курни: роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1947. — 228 с.
Сӗм ҫӗрле пулчӗ, катара тӗттӗмленчӗ.
Путиш ача // Ангелина Павловская. Тӑван Атӑл. — 2011. — № 1. — С. 64-77
Мӗн тума килнӗ сӗм ҫӗрле?
X // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
— Епле хӑрамастӑр эсир сӗм тайгара пӗччен ҫӳреме?
IX // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
Ҫак каҫ сӗм тайгара тӗрлӗ халӑх юррисем янрарӗҫ.
VII // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
Ӑҫта, мӗн тума тухса каять вӑл каҫа хирӗҫ сӗм тайгана?
V // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
Хамран хам тӗлӗнетӗп, — Миргалим каллех Толя ҫине пӑхса илчӗ, — мӗн тесе пурӑнатӑп-ши эпӗ ҫак сӗм тайгара?
III // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
«Кил, мӗн асапланса пурӑнатӑн ҫав сӗм вӑрманта? — тет. — Ӗҫӗ те кунта тем чухлех. Лайӑх ҫӗре вырнаҫма пулӑшатӑп», — тет…
III // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
— Хӑнӑхнӑ та эпир кунта, сӗм вӑрманта, — мӑкӑртатрӗ вӑл именчӗклӗн.
III // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
Хӗлле те, ҫулла та, упасем пек, сӗм вӑрманта пурӑнатпӑр.
I // Зоя Нестерова. Нестерова З.А. Ылтӑн пӗрчисем: повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1991. — 256 с. — 121–208 с.
Пӗррехинче, сӗм ҫӗрле, Мамипе Ашшӗ пит хытӑ хирӗлнӗ чух сасартӑк шарт сиксе вӑранса кайнӑччӗ вӑл.
Унӑн амӑшӗпе мами ҫинчен // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 209–250 с.
«Тахҫан-тахҫан, сӗм авалах, асаттесем тӑшмансемпе сенӗк-пуртӑ тытса кӗрешнӗ тапхӑрта, пулса иртнӗ имӗш ку ӗҫ.
Пӗчӗк лаша // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 80–180 с.
«Сӗм авалах, асаттесем хӑйсен тӑшманӗсене хирӗҫ сенкӗ-пуртӑ таврашӗ ҫӗклесе тухса кӗрешнӗ чухне, пулса иртнӗ тет ку ӗҫ.
Вучах ҫути // Виталий Енӗш. Енӗш В.Г. Чи пӗчӗк патшалӑх: Повеҫсемпе калавсем. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 2009. — 287 с. — 80–180 с.
Мӗн сӗм ҫӗрлечченех вӑхӑта савӑклӑн ирттереҫҫӗ.
Пӗрремӗш пайӗ // Николай Жирнов. Жирнов, Николай Трофимович. Анне килӗ: повеҫсем. — Шупашкар: Ҫӗнӗ вӑхӑт, 2007. — 261 с. — 168–261 с.
Хӗвеллӗ Чӑваш Ен хыҫҫӑн кунта пӗтӗмпех урӑхла, таврипех кӗрхи сулхӑн сӗм ҫапнӑ.
Пурнӑҫ улшӑнчӗ // Николай Жирнов. Жирнов, Николай Трофимович. Анне килӗ: повеҫсем. — Шупашкар: Ҫӗнӗ вӑхӑт, 2007. — 261 с. — 34–167 с.