Corpus of the Chuvash language

Йытпырши…

Help to translate

XX сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Йытпырши пулать-и унта.

Help to translate

VII сыпӑк // Василий Алентей. Алендей, Василий. Курӑксене тайса ҫил вӗрет: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 254 с.

Йӗри-тавра вӑрман, йывӑҫсем шыв хӗрринех анаҫҫӗ, вӗсен тураттисем ҫинчен йытпырши пек курӑкӑн шултӑра чечекӗсем ҫакӑнса тӑраҫҫӗ, ҫакӑнтах илемлӗ хӗрсем.

Help to translate

Ача ҫуртне хупни // Ираида Петрова. Петрова, И. А. Татюк: повесть: кӗҫӗн ҫулхи шкул ачисем валли. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 126 с.

Пӳртсем, хӳмесем ҫумӗпе чӗп курӑкӗ, кушак пӑрҫи, йытпырши шӑтса тухнӑ.

Help to translate

Чӑн ҫуркунне // Ираида Петрова. Петрова, И. А. Татюк: повесть: кӗҫӗн ҫулхи шкул ачисем валли. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1969. — 126 с.

Алендеев кӗтмен-туман ҫӗртен хӑйне тӗрӗслӗх, чӑнни «тапкӑ-ҫупкӑласа илнӗн» туйса, арҫыннӑн пат татса каланӑ сӑмахӗсене ниепле те хуравлама пӗлмесӗр, килпетсӗр елпӗрсе, ҫынсене суя кулӑпа куҫ пӑвасшӑн пулчӗ, урисем айӗнче вут тивсе кайнӑ пек тӑп-тап пускаласа, апла-капла хускалкаласа илчӗ, питне йытпырши чечекӗн кӗренӗ пырса ҫапрӗ.

Help to translate

Ҫил хӳри // Василий Сипет. Сипет В.Н. Калавсем. — Шупашкар, «Пегас» издательство ҫурчӗ, 2019. — 224 с. 181–188 с.

— Кунпа вуниккӗ хутларӑм ӗнтӗ, — терӗ лашине йытпырши ҫитерсе тӑракан Сехре.

Help to translate

XXVIII // Куҫма Турхан. Куҫма Турхан. Йӑмраллӑ ял. Роман. — Шупашкар: Чӑвашгосиздат, 1951. — 368 с., илл.

Пиҫен е йытпырши таврашсем сортлӑ тырӑ анисем ҫине ним чӑрмавсӑр сикӗҫ.

Help to translate

4 // Петр Осипов. Осипов, П. Н. Элкей Павӑлӗ: хроникӑллӑ роман. 3-мӗш кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1984. — 240 с. — 3–231 с.

Типсе кайнӑ хытхура, йытпырши, сӳсен пусса ларнӑ уй-хир ҫавӑн пек ҫунма пултарать.

Так могут гореть заросли сухого будяка, верблюжатника и песьего цвета.

Тӑваттӑмӗш сыпӑк // Яков Зверев. Первенцев, А.А. Чыса ҫамрӑкран упра: роман / вырӑсларан Я.Зверев куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1952. — 482 с.

Шурута ниҫтан пӗтерме ҫук, тымарӗ татӑлать те юлать; йытпырши те ҫавах — таҫта ҫити тӑсӑлать.

Ох уж этот пырей, никак с ним не справиться: обрывается его длинный корень, и все тут; и вьюнок ему под стать — тянется, как веревка, бог знает докуда.

III. Инкекпе куҫа-куҫӑн // Илпек Микулайӗ. Илпек Микулайӗ. Хура ҫӑкӑр. Роман. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1989. — 400 с.

Кӗперӗн хӗвелтухӑҫ енне тата замокӑн хӗвелтухӑҫ енне ҫӳлтен пуҫласа аяла ҫитиччен типсе кайнӑ йытпырши евӗрлӗ курӑк карса илнӗ.

Весь восточный фасад замка от земли до самой крыши обвит иссохшим и серым, как трут, плющом.

XIV. Иманус мӗн тӑвать // Михаил Рубцов. Гюго Виктор. Тӑхӑрвун виҫҫӗмӗш ҫул: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1958. — 282 с.

Чаплӑ та кӑпка тӑрӑллӑ йывӑҫсенчен тӑракан йӑмӑх симӗс вӑрмансем — ун пеккисене Горева авалхи гравюрӑсем ҫинче кӑна курнӑ — Дунай леш енче мӑкӑрланса тӑраҫҫӗ, замок стенисем йышӑнса тӑракан пысӑк чул сӑрт тӑрӑх йытпырши пек явӑнса ӳсекен ӳсентӑрансем улӑхаҫҫӗ, вӗсем сӑрт чулне те, замок чулне те пӗр тӗс кӗртсе тӑраҫҫӗ.

Ярко-зеленые леса пышных, ширококронных деревьев, какие Горева видала только на старых гравюрах, клубились за Дунаем, а по высокой скале, которою продолжал своими стенами замок, тянулись вверх зеленые змейки плюща, в один цвет одевая и камень скалы и камень замка.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Иккӗмӗш хапхара чӳрече анилӗх каснӑ вырӑнта тӗрӗксен йытпырши пек ӳсентӑран явса илнӗ авалхи туппи, замок йышӑнса ларакан чул ту ҫине илсе пыракан шӑл стеналлӑ ансӑр кӗпер тата, юлашкинчен, — пысӑк дворецӑн сыпӑкӗсем хушшинчи пӗчӗкҫӗ шалти килхушши.

Повитая плющом древняя турецкая пушка в проеме вторых ворот, узкий мостик с зубчатыми стенками, переброшенный на скалу, занятую замком, и, наконец, крохотный внутренний дворик между сочленениями огромного дворцового здания.

Вуннӑмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Ҫак кварталти ытти уйрӑм ҫуртсенни пекех, «Маркитта» фасадне те йытпырши пек явӑнса ӳсекен ӳсентӑран ҫӳхе сийпе витсе тӑрать.

Фасад «Маркитты», как, впрочем, и всех остальных особнячков этого квартала, одет в тоненькую зеленую вуаль плюща.

Саккӑрмӗш сыпӑк // Николай Евстафьев. Павленко П.А. Телей: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1953. — 312 с.

Ҫӗрле Василий тӗлӗк курчӗ: йытпырши ун йӗри-тавара явкаланать, питҫӑмарти ҫинче шуса ҫӳрет, хӑлхаран кӑтӑклать пек.

Ночью Василию приснилось, что вьюн оплетает его плечи, ползет на щеку, щекочет ухо.

4. Фрося сӑрчӗн хӗрринче // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Уй-хирте пуш-пушах, пӗр йытпырши кӑна ҫул хӗррипе тӑсӑлнӑ та тӑсӑлнӑ ҫӗртех ҫӗре ӳксе шаннӑ, тусан ҫине сарӑлса выртнӑ, хӑйӗн типсе кушӑрканӑ ҫулҫисене тата тӗсне ҫухатнӑ, имшеркке те вӑйсӑр ҫеҫкисене тусанпа ҫунӑ.

Поле было пустынно, и только вьюн бежал да бежал по обочинам дороги, никнул и вял на бегу, стлался в пыль, купал в ней свои жухлые листья и линялые, слабые, дряблые венчики.

4. Фрося сӑрчӗн хӗрринче // Александр Яндаш. Николаева, Галина Евгеньевна. Ӗҫҫинче: роман; вырӑсларан И.Никифоров куҫарнӑ. — Шупашкар: Чӑваш АССР государство издательстви, 1955. — 524 с.

Йытпырши пек курӑк сырса илнӗ калиткерен тӳрех ҫурта чупса кӗтӗм.

Через обвитую плющом калитку я побежал в дом.

1945-мӗш ҫул // Александр Галкин. Баруздин С.А. Пӗр ҫулпах: роман. — Шупашкар: Чӑваш АССР кӗнеке издательстви, 1970. — 308 с.

Ҫав утрав ҫинче ҫу кунӗсенче йывӑҫ вуллисем тӑрӑх чи тӑррине ҫитиччен вӑрман хӑмли явӑнса хӑпарать; аялта, ҫӗр ҫумӗпе, пырса кӗмелле мар ҫӑра йӗплӗ хура хӑмла ҫырли тӑсӑлса ӳсет, тӗмсем тӑрӑх шупка кӑвак чечеклӗ йытпырши кӑтраланса улӑхать, тӗл-тӗл сайра уҫланкӑсенче сӗтеклӗ тӑпра тараватлӑн ҫитӗнтернӗ вӑрӑм курӑк этем пӗвӗнчен те ҫӳллӗ ахӑрса каять.

Летом деревья там до макушек оплетает дикий хмель, внизу по земле стелется непролазный колючий ежевичник, по кустам ползут, кучерявятся бледно-голубые вьюнки, и высокая глухая трава, щедро вскормленная жирной почвой, поднимается на редких полянах выше человеческого роста.

XIV // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Хӗрессем йӗри-тавра аялтан пуҫласа тӑррине ҫитичченех кӑвак йытпырши явӑнса ӳснӗ.

Кресты стояли, снизу доверху оплетенные приветливыми синими вьюнками.

XXI // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Кукуруза туни ҫумне явӑннӑ йытпырши чечекне татса куҫӗ патне илсе пычӗ.

Сорвала прилепившийся к стеблю кукурузы цветок повители, близко поднесла его к глазам.

XIII // Аркадий Малов. Шолохов М.А. Лӑпкӑ Дон. Роман: IV кӗнеке. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1979. — 504 с.

Пулса ҫитмен, вӑрӑм шерепеллӗ кӑлкан лапсӑрӑлса ларать, ун тӑрӑх тӑрмаланчӑк йытпырши ункӑн-ункӑн явӑнса хӑпарать; шурут, тӗшше ларнӑ пуҫӗпе ҫӳлелле кармашса, хӗвел патнелле ӑнтӑлса туртӑнать.

Лохматился невызревший султанистый ковыль, круговинами шла по нему вихрастая имурка, пырей жадно стремился к солнцу, вытягивая обзерненную головку.

II // Аркадий Малов. Михаил Шолохов. Лӑпкӑ Дон: роман. Виҫҫӗмӗш кӗнеке. Аркадий Малов куҫарнӑ. Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1974. — 438 с.