Corpus of the Chuvash language

Хальхинче унта 1-2 классенче ирттермелли «Атом ледоколӗсен флочӗ. Ҫурҫӗр тинӗс флочӗн аталанӑвӗ» темӑпа чӑвашла материал хатӗрленӗ.

На этот раз подготовлен чувашский материал по теме «Флот атомных ледоколов. Развитие Северного морского флота» для проведения в 1-2 классах.

«Чи пӗлтерӗшли ҫинчен калаҫатпӑр» проект чӑвашла аталанать // Таисия Ташней. https://chuvash.org/news/33292.html

Ҫитес вӗренӳ ҫулӗнче «Вӗренӳ», «Демографи» наци проекчӗсене, «Вӗренӳ аталанӑвӗ» РФ патшалӑх программине пурнӑҫлассипе ӗҫсем малалла тӑсӑлӗҫ тесе каларӗ.

Help to translate

Чи хӑюллӑ тӗллевсем пурнӑҫланччӑр! // И.ДАНИЛОВА. http://gazeta1931.ru/gazeta/9774-chi-kh- ... clanchch-r

Шӑнкӑртамсем «Ял территорийӗсен комплекслӑ аталанӑвӗ» программӑпа килӗшӳллӗн ҫӗнӗ асфальтлӑ пулнӑ.

Шыгырдановцам новую асфальтированную дорогу провели в соответствии с программой «Комплексное развитие сельских территорий».

Шӑнкӑртамсем ҫӗнӗ асфальтлӑ пулнӑ // Софья Савнеш. https://chuvash.org/news/33191.html

Ҫӗршывра «АПК аталанӑвӗ» программа хута кайсан атнарсем республикӑра чи малтан унпа усӑ курма пуҫӑннӑ.

Help to translate

Кил умӗ - хуҫа сӑнӗ // Марина Илларионова. http://nashazhizn21.ru/obshchestvo/10815 ... -khuca-s-n

5-6 ҫулти шӑпӑрлансем тавра-курӑм аталанӑвӗ ҫине витӗм кӳрекен кирек епле информацие хӑвӑртах асра тытса юлаҫҫӗ.

Help to translate

Укҫа хакне пӗчӗкренех вӗренеҫҫӗ // Вера МОРОЗОВА. http://alikovopress.ru/ukca-xaknee.html

Ҫавӑн пекех ялсенче ҫамрӑксем ытларах кирли те никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар, производство аталанӑвӗ, ялсенче транспорт инфратытӑмӗ аталанса пыни – ҫаксем пӗтӗмпех паянхи яллӑ территорисен аталанӑвӗн тӗп условийӗсем.

Help to translate

Ялсен сӑн-сӑпачӗ улшӑнать // Эльвира КУЗЬМИНА. http://alikovopress.ru/yalsen-san-sapach ... hanat.html

Ял-сала аталанӑвӗ кунта тӗпленнисенчен, унта ӗҫлесе пурӑнакансенчен чылай килет.

Help to translate

Ялсен сӑн-сӑпачӗ улшӑнать // Эльвира КУЗЬМИНА. http://alikovopress.ru/yalsen-san-sapach ... hanat.html

2021 ҫулта «Чӑваш Республикинчи яллӑ территорисен комплекслӑ аталанӑвӗ» Элӗк районӗнче патшалӑх программипе усӑ курса сакӑр шыв башнине тӗпренех юсаса ҫӗнетнӗ.

Help to translate

Ялсен сӑн-сӑпачӗ улшӑнать // Эльвира КУЗЬМИНА. http://alikovopress.ru/yalsen-san-sapach ... hanat.html

Ҫынсен тулӑх пурнӑҫӗ тата унӑн пахалӑхӗ, патшалӑх социаллӑ тивӗҫсене пурнӑҫласси, экономика ӳсӗмӗпе унӑн уйрӑм отраслӗсем, Чӑваш Республикин аталанӑвӗ валли ҫирӗп никӗс йӗркелесси шӑпах ҫакӑнтан килет.

От этого зависит благосостояние и качество жизни граждан, выполнение государством социальных обязательством, формирование устойчивой базы для экономического роста и развития нашей Чувашской Республики, ее отдельных отраслей.

Олег Николаев Финансист кунӗ ячӗпе саламлани (2022) // Олег Николаев. https://glava.cap.ru/news/2022/09/08/gla ... aet-s-dnem

Чарльз Дарвин акӑ мӗн калать: ҫут тӗнче аталанӑвӗ пӗр вырӑнта тӑмасть, вӑл пӗрмай малалла улшӑнса ҫӗнелет, тан мар кӗрешӳре вӑйсӑр е начар чӗрчунсемпе ӳсентӑрансем пӗтеҫҫӗ, вӗсен вырӑнне чӑтӑмлӑраххисем, ҫирӗпреххисем ҫӗнтереҫҫӗ, ӗрчеҫҫӗ, хунаҫҫӗ, ӳсеҫҫӗ.

Help to translate

4 // Петр Осипов. Осипов П.Н. Пиччӗшӗпе шӑллӗ: роман. Шупашкар: Чӑваш чӗнеке издательстви, 1977. — 352 с.

Ҫавӑнпа чӑваш чӗлхин, культурин аталанӑвӗ районта мӗнле пынине пурничен лайӑх пӗлет.

Help to translate

Юррисем илемлӗ, чӗлхисем ҫепӗҫ // Татьяна Васильева. http://suvargazeta.ru/news/cn-khyparsem/ ... hisem-cepc

«Кашнин ирӗклӗ аталанӑвӗ вӑл — пурне те ирӗклӗ аталанма кирлӗ услови» — коммунизмла ҫак идеалпа килӗшӳллӗн, государство граждансене хӑйсен творчествӑлла вӑйӗсемпе, пултарулӑхӗпе, ӑсталӑхӗпе усӑ курма, этеме пур енӗпе те аталанма кирлӗ чӑн-чӑн майсене сарса пырас тӗллев тытать.

В соответствии с коммунистическим идеалом «Свободное развитие каждого есть условие свободного развития всех» государство ставит своей целью расширение реальных возможностей для применения гражданами своих творческих сил, способностей и дарований, для всестороннего развития личности.

Чӑваш Автономиллӗ Социализмлӑ Совет Республикин Конституцийӗ (Тӗп Законӗ) // ЧАССР Верховнӑй Совечӗн депутачӗсем. Чӑваш Автономиллӗ Социализмлӑ Совет Республикин Конституцийӗ. — Шупашкар: Чӑваш кӗнеке издательстви, 1978. — 128 с. — 69–123 с.

Регионӑн ҫирӗп аталанӑвӗ тата унта пурӑнакан ҫынсен ырлӑхӗ ытларах чухне унӑн тухӑҫлӑхӗпе шанчӑклӑхӗнчен килет.

От ее эффективности и надежности во многом зависит устойчивое развитие региона и благополучие его жителей.

Михаил Игнатьев Энергетик кунӗ ячӗпе саламлани (2017) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2017/12/22/news-3736808

Чӑваш Республикин ҫирӗп аталанӑвӗ, халӑх ыйтӑвӗсене кирлӗ шайра тивӗҫтересси финанс ресурсӗсене пӗлсе валеҫсе панинчен, бюджет укҫи-тенкипе тӗрӗс тата вырӑнлӑ усӑ курнинчен килет.

От грамотного распределения финансовых ресурсов, рационального использования бюджетных средств зависят стабильное развитие Чувашской Республики, удовлетворение нужд населения.

Михаил Игнатьев Финансист кунӗ ячӗпе саламлани (2017) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2017/09/08/news-3654084

Шел те, ҫакна палӑртса хӑвармах тивет: республикӑри ҫул-йӗр хуҫалӑх отраслӗн аталанӑвӗ питех савӑнтармасть.

К сожалению, вынужден констатировать: динамика развития отрасли дорожного хозяйства в республике оставляет желать лучшего.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2017) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?id=238588 ... &gov_id=49

Ҫул-йӗр тытӑмне аталантарасси пирӗн тӗп тӗллевсенчен пӗри шутланать, мӗншӗн тесен вӑл Чӑваш Ен экономикин аталанӑвӗ тата ҫынсем хӑйсене пурнӑҫра мӗнлерех туйни ҫине тӳрремӗн витӗм кӳрет.

Развитие дорожной инфраструктуры является одной из наших приоритетных задач, поскольку напрямую влияет на экономическое развитие Чувашии и социальное самочувствие граждан.

Чӑваш Республикин Пуҫлӑхӗ Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашне янӑ Ҫыру (2017) // Михаил Игнатьев. http://gov.cap.ru/SiteMap.aspx?id=238588 ... &gov_id=49

XX ӗмӗр пуҫламӑшӗнче наци пичечӗ йӑл илни Чӑваш Ен культури тата обществӑпа политика аталанӑвӗ ҫине пысӑк витӗм кӳнӗ.

Появление в начале XX века национальной прессы оказало значительное влияние на культурное и общественно-политическое развитие Чувашии.

Михаил Игнатьев Раҫҫей тата Чӑваш пичечӗн кунӗ ячӗпе саламлани (2017) // Михаил Игнатьев. https://cap.ru/news/2017/01/14/news-3457492

Вӗсем музыка, ӳкерчӗк, хореографи, театр ӳнерӗ, декораципе прикладной пултарулӑх тата пуҫламӑш эстетика аталанӑвӗ енӗпе хушма обществӑлла программӑсем тӑрӑх та аппаланаҫҫӗ.

Они занимаются по дополнительным общеобразовательным программам в области музыкального, изобразительного, хореографического, театрального искусств, декоративно-прикладного творчества и раннего эстетического развития.

Наци проекчӗ Ҫӗнӗ Шупашкарти ача-пӑча ӳнер шкулне ҫӗнӗ музыка инструменчӗсем туянма пулӑшнӑ // Аҫтахар Плотников. https://chuvash.org/news/31440.html

Техника аталанӑвӗ Санькассине те ҫитнӗ.

Техническое развитие достигло и Санькасов.

Илемлӗрех те пуянрах пултӑрччӗ // Ӑсан Уҫӑпӗ. Алексеев, О. А. Савнӑ енӗм, тӑван ялӑм — Санькасси. — Кӳкеҫ: издательство ҫурчӗ, 1999. — 26 с.

Паян эпир вӗренӳпе ӑслӑлӑха тата производствӑна пӗрлештерме тӗллев лартатпӑр, ӑна ӑнӑҫлӑ пурнӑҫланинчен экономикӑн тухӑҫлӑ аталанӑвӗ те, халӑх пурнӑҫӗн тулӑхлӑхӗ те нумай килет.

Сегодня мы ставим задачу интеграции образования, науки и производства, от успешного решения которой во многом зависит прорывной рост экономики и благосостояния людей.

Олег Николаев Раҫҫей ӑслӑлӑхӗн кунӗ ячӗпе саламлани (2022) // Олег Николаев. https://cap.ru/news/2022/02/08/glava-chu ... et-s-dnyom